Ի՞նչ ասեմ, կարծում եմ տունը շպրտել է ինձ, հիշողության մթագնումներն ու կրակմարի ազդանշանները՝ նման կորցրած ատամի տեղին դեմ առած լեզվի։ Տե՜ր Աստված, գիտե՞ս՝ որքան դժվար է խոսել այն օրվա մասին, երբ քո իսկ քաղաքը մազերիցդ բռնած քարշ էր տալիս քեզ հին բանտի, դպրոցի դարպասների, սյուների վրա դրոշների պես ցցված վառվող մարմինների կողքով։ Երբ հանդիպում եմ իմպեսներին, անմիջապես ճանաչում եմ նրանց դեմքի սպասումը, կարոտը, մոխրի հիշողությունը։ Ոչ ոք չի թողնում տունը, քանի դեռ այն չի վերածվել շնձկան երախի։ Այնքա՜ն երկար եմ բերանումս պահել հին օրհներգը, որ ոչ մի երգի, ոչ մի լեզվի համար էլ տեղ չկա։ Ես գիտեմ փաթաթվող ամոթը, որ կլանում է ամբողջովին։ Ես պատռել ու կերել եմ իմ իսկ անձնագիրը օդանավակայանի հյուրանոցում։ Ես լի եմ լեզվով, որը չեմ կարող ինքս ինձ թույլ տալ մոռանալ։
*
Նրանք հարցրին՝ ինչպե՞ս եմ այստեղ հասել։ Ուրեմն չե՞ք տեսնում պատասխանը մարմնիս վրա։ Լիբիական անապատը կարմրել է գաղթականների մարմիններից, Ադենի ծոցը փքվել է, Հռոմը մնացել է առանց շապիկի։ Հույս ունեմ, որ ճամփորդությունն այս ավելին էր, քան մղոնները, որովհետև բոլոր երեխաներս ջրում են։ Կարծում էի՝ ծովը ապահով է ցամաքից։
Ուզում եմ սիրով զբաղվել, բայց մազերս բուրում են պատերազմով, և վազքով, և վազքով։ Ուզում եմ պառկել հանգիստ, բայց այս երկները նման են զարմիկների, որոնք հպվում են քեզ, երբ երիտասարդ ես ու քնած։ Նայե՛ք այս բոլոր սահմաններին, որոնց բերանները փրփրել են կոտրված ու հուսահատ մարմիններից։ Դեմքս կիզիչ արևի գույն ունի․ մորս մնացորդները այդպես էլ չթաղվեցին։ Ես օրեր ու գիշերներ եմ անցկացրել բեռնատարի ստամոքսում․ ես այնտեղից նույն մարդը դուրս չեկա։ Երբեմն թվում է, թե ուրիշ մեկն է կրում մարմինս։
*
Գիտեմ, որ որոշ բաներ ճշմարիտ են։ Չգիտեմ՝ ուր եմ գնում, բայց որտեղից որ եկել եմ՝ անհետանում է։ Այստեղ իմ տեղը չէ, իմ գեղեցկությունը գեղեցկություն չէ այստեղ։ Մարմինս այրվում է չպատկանելու ամոթից, մարմինս տենչում է։ Ես հիշողության մեղքն եմ և բացակայությունն եմ հիշողության։ Դիտում եմ լուրերը, և բերանս կորչում է արյան մեջ։ Տողերը, կերպերը, մարդիկ գրասեղանների մոտ, այցեքարտերը, ներգաղթի գրասենյակը, հայացքները անցորդների, ցուրտը ոսկորներիս մեջ մտնող, անգլերենի գիշերային դասերը, իմ և իմ տան միջև եղած հեռավորությունը։ Բայց, Alhamdulilah (փառք Աստծո), այս ամենն ավելի լավ է, քան խարույկի վրա այրվող կնոջ բույրը կամ տղամարդկանցով լի բեռնատարը, որոնք նման են հորս, քան տղամարդիկ, որոնք քաշում են ատամներս ու եղունգներս, կամ տասնչորս տղամարդ ազդրերիս արանքում, կամ ատրճանակը, կամ խոստումը, կամ կեղծիքը, կամ նրա անունը, կամ նրա առնականությունը բերանումս։
*
Լսում եմ․ նրանք ասում են՝ գնա՛ տուն, ասում են՝ գրողի տարած գաղթականներ, գրողի տարած փախստականներ։ Նրանք իսկապե՞ս այսքան ինքնավստահ են։ Չգիտե՞ն, որ կայունությունը նման է սիրեցյալի, որը մի՛ պահ կողքիդ է՝ քաղցր շուրթերը մարմնիդ հպած, մինչ մյուս պահին դու դողէրոցքով պառկած ես հատակին, ծածկված քարերով ու հին փոխարժեքով, ու սպասում ես նրա վերադարձին։ Միակ բանը, որ կարող եմ ասել հետևյալն է՝ մի ժամանակ ես էլ եմ ձեր պես եղել՝ ապատիա, խղճահարություն, անխիղճ տեղափոխություն, իսկ այժմ իմ տունը շնաձկան երախ է, այժմ իմ տունը հրացանի փող է։
Կհանդիպե՛նք մյուս կողմում։
Անգլերենից թարգմանեց Անահիտ Ղազախեցյանը
- Hits: 4120