Կինը գործվածքը դրեց ծնկներին, գլուխը հետ տարավ՝ պարանոցը մեղմիվ աջ ու ձախ տարուբերելով: Ձախ ձեռքով տրորեց աջ ուսը: Իր նստած տեղից փողոցը երևում էր: Երեխաները փողոցում գնդակ էին խաղում: Օդը հեղձուցիչ էր: Կինը գլուխը հենեց բազմոցի թիկնակին, փակեց աչքերը: Երեխաների ձայներից հատ-հատ տարբերակում էր բոլորին: Սա Ալին էր, որ բղավում էր՝ «պա՛ս տուր», քրքջացողը Մոհամմադն էր: Բեհրուզը, որ աղաղակում էր՝ «մի՛ խաբիր, գոլ չէր», Խոսրովը բղավում էր՝ «տշի՜ր, մեռնեմ քեզ»: Լացի ձայն էլ էր գալիս: Մասումեն՝ Մոհամմադի քույրն էր, որ մի շնչով ողբում էր, քանի որ տղաները չէին խաղացնում: Հեծանվի զանգի ձայնն էր լսվում. բերեցին երեկոյան թերթերը: Կինը գլուխը հարմարեցրեց բազմոցի թիկնակին, փողոցի մտերմիկ ձայներն ու ամառային տապը, ինչպես բարակ սավան, քաշեց վրան ու նիրհ մտավ:

Երեսուն տարի առաջ ամուսնու հետ անցավ փողոցի աղմուկ-աղաղակի միջով և առաջին անգամ ոտք դրեց այդ փոքրիկ տուն: Այդ օրն էլ էին երեխաները բակում գնդակ խաղում: Թերևս Մոհամմադի, Բեհրուզի ու Ալիի հայրերն էին: Փոքրիկ մի աղջնակ կողքին կանգնել ու լաց էր լինում: Այն օրերին բակում չկային հասմիկի ծաղկամաններ, և սենյակի որմնախորշում՝ ճենապակյա արձանիկներ: Այդ ամենն աստիճանաբար հայտնվեց: Նախ՝ հասմիկի առաջին ծաղկամանը, հետո՝ երկրորդը: Նախ՝ եղնիկի արձանիկ, հետո՝ ուրիշ մի եղնիկ, ապա՝ փոքրիկ մի փիղ, որ ասեղի չափ բարակ կնճիթ ուներ: Եվ տարիների հետ կինն իր փոքրիկ տունը խաղա՜ղ-խաղա՜ղ լցրեց հասմիկի ծաղկամաններով, արձաններով ու այլ բաներով:          

Փողոցի գիշերային լռությունն ու ցերեկվա ձայները նուրբ փայլաթիթեղի նման նստում էին այդ մտերմիկ ու հարազատ արձաններին: Երեսուն տարի էր՝ նրա կյանքը շարունակվում էր նույն կերպ, հանց անշեղ մի գիծ, նման գորգին ընկած երկա՜ր-երկա՜ր գործվածքի կծիկի: Երեսուն տարի, որի բոլոր տարիները նման էին միմյանց, որևէ ամսվա, որևէ օրվա մեջ՝ ոչ մի տարբերություն, ոչ մի դիպված: Կինն այս ամենից չէր տրտնջում: Սարսափում էր յուրաքանչյուր դիպվածից: Իր կամ ամուսնու ամենահասարակ հիվանդությունից խառնվում էր իրար: Ոչ թե հիվանդությունից էր վախենում, այլ՝ կյանքի օրակարգ ներխուժած փոփոխությունից: Նախընտրում էր հստակ իմանալ՝ ինչպիսին են իրեն սպասվող օրերն ու ժամերը: Տևական ժամանակ էր հարկավոր լինում, որ հարմարվի ամեն նոր փոփոխության: Մի անգամ նոր կաթսա էր գնել, անցան օրեր, իսկ այդ նոր կաթսան մնաց խոհանոցի մի անկյունում, մինչև ի վերջո ինքն իրեն համոզեց, որ ճաշն այդ կաթսայում եփի, բայց նոր կաթսայի մեջ եփված ճաշն այն համը չուներ:  

Կյանքի միակ դիպվածն ամուսնությունն էր: Դրան նախորդող ժամանակները հազիվ էր մտաբերում: Աղոտ հիշողություններ ուներ ծնողներից, որոնք իր ամուսնությունից երկու տարի առաջ էին մահացել: Կյանքն իր համար ամուսնության առաջին օրից էր սկսվել: Բայց այժմ անգամ այդ օրերը լավ չէր հիշում: Ասես ծննդյան օրն էր ամուսնացել կամ՝ ամուսնության օրը ծնվել: Դա իր համար դժվար բան էր: Ասես պետք է մտածի մի բանի մասին, որ գոյություն չի ունեցել: Ասես պետք է մտածի մեկ այլ մարդու կյանքի մասին: Անցյալի սակավաթիվ լուսանկարներին նայելիս իրեն չէր ճանաչում: Լուսանկարների գունատ աղջնակն ու իր տաքուկ գիրության մեջ պարուրված, լուսանկարներին նայող կինն անծանոթ էին միմյանց, և այդ աղջիկը որևէ զգացողություն չէր արթնացնում կնոջ մտքերում: Ինչպես նախամուսնական օրերն իր համար հեռու էին, աղոտ ու անծանոթ, հետոյի օրերը հիշում էր հեշտ ու հանգիստ: Ասես բոլոր տարիները մեկ տարի էին, բոլոր ամիսները՝ այդ մեկ տարվա մեկ ամիսը, և բոլոր օրերը՝ մեկ ամսվա մեկ օրը: Օր, որի բոլոր վայրկյանները ծանոթ էին, մտերմիկ ու հարազատ:   

Առավոտյան երբ արթնանում էր, նախքան որևէ բան անելը, ռադիոն էր միացնում: Հետո նախաճաշի սեղանն էր գցում: Ռադիոհաղորդավարը լուրերն էր ասում: Կինը ոչ մի անգամ լուրերը չէր լսում, բայց հաղորդավարի ձայնը նրան հարազատ էր ու հոգեպարար: Երբ ամուսինը գրասենյակ էր գնում, կինն ամաններն էր լվանում: Հետո իր համար մեկ բաժակ թեյ էր լցնում և բաժակը ձեռքին՝ քայլում տնով մեկ: Մտնում էր սենյակներ, գնում բակ ու խմում իր թեյը՝ մտքում հաշվելով օրվա անելիքները: Հետո հագնվում էր, գնում դուրս և գնումներ անում: Վերադառնում էր, տունը մաքրում, լվացք ու արդուկ անում: Ամուսինը ճաշին տուն չէր գալիս: Կինը ճաշին սովորաբար նախորդ երեկոյից մնացած ապուրն էր ուտում: Երեկոյան երբեմն այցելում էր ծանոթներին ու հարևաններին՝ Սորայային, որի մայրը մահացել էր, Մահին խանումին, որ նոր էր մայրացել:     

Չէր մայրացել, և կինը դրանից չէր տրտնջում: Թերևս նույնիսկ գոհ էր: Իր համար դժվար էր պատկերացնել տանը նոր ու կենդանի էակի գոյությունը: Պետք է տխրեր, պետք է ուրախանար երեխայի համար: Ո՛չ տխրել էր ուզում, ո՛չ ուրախանալ: Երեխան տակնուվրա կաներ իր կյանքի խաղաղությունը, իսկ կինն ամենից շատ այդ խաղաղությունն էր սիրում: Երեկոյան՝ ընթրիքի պատրաստությունը տեսնելուց հետո, նստում էր մեծ բազմոցին և ականջ դնում փողոցի ձայներին: Ժամը յոթին քիչ մնացած՝ նայում էր փողոցին՝ սպասելով ամուսնու վերադարձին: Իրենց տունը փողոցի վերջում էր, և պատուհանից հնարավոր էր տեսնել ողջ փողոցը՝ մինչև պողոտային միացող հատվածը: Ժամը յոթին փողոցը սովորաբար մութ, լուռ ու դատարկ էր լինում: Միայն պողոտայի՝ պատուհանից երևացող հատվածն էր մշտապես լուսավոր, և հեռվից՝ կնոջ նստած տեղից, փողոցի լապտերները, մեքենաների ու խանութի նեոնային լույսերը ձուլվում էին իրար՝ վերածվելով մի մեծ բծի, որի շուրջը շտապ ու անվերջ, ինչպես լուսապսակ, պտտվում էր պողոտայի աղմուկ-աղաղակը: Կինը չէր սիրում այդ բիծը: Երբ երկար ժամանակ աչքերը հառում էր այդ բծին, այն սարսափելի ու ահարկու կերպարանքներ էր ստանում, և կնոջ ականջներում խուլ աղմուկ էր լսվում: Երբեմն թվում էր՝ բիծը մոտենում-մոտենում էր, մեծանում-մեծանում այնքան՝ ասես ցանկանալով կուլ տալ նրան, իսկ անթարգմանելի աղմուկը վերածվում էր ահարկու քրքիջների: Բայց կինը ստիպված էր նայել բծին: Վաղ թե ուշ դրանից մի մութ կետ էր զատվում՝ մոտենալով կնոջը: Ինչքան կետը մեծանում էր, կնոջ վախը քչանում էր: Կետն աստիճանաբար մեծանում էր, կերպավորվում, և կինը տեսնում էր իր ամուսնուն, որ խաղա՜ղ-խաղա՜ղ տուն էր դառնում: Սա օրվա լավագույն պահն էր: Պահ, որ մի փոքրիկ ու սև կետ ամբողջացնում էր նրա փոքրիկ աշխարհի մտերմիկ ու տաքուկ խճանկարը: Այլևս չէր վախենում լույսի մեծ բծից:   

Կինը բաց արեց աչքերը: Մթնել էր: Փողոցից ձայն չէր գալիս: Նայեց ժամացույցին: Ժամը յոթն էր: Նայեց պողոտային: Փոքրիկ սև կետը հասել էր փողոցի կեսերին: Կինը խորը շունչ քաշեց ու վեր կացավ տեղից: Պետք է ընթրիքի սեղանը գցեր:

 

 

 Պարսկերենից թարգմանեց Արեգ Բագրատյանը

  • Hits: 3388

Կայքը գործում է ՀՀ մշակույթի նախարարության աջակցությամբ։

© 2021 Cultural.am. Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են ՀՀ օրենսդրությամբ: Կայքի հրապարակումների մասնակի կամ ամբողջական օգտագործման ժամանակ հղումը կայքին պարտադիր է: