PACHYAN FRAGMENTS
Փետրվարի 22-ին Դիլիջան կամերային երաժշտության փառատոնի շրջանակներում տեղի կունենա շվեյցարաբնակ կոմպոզիտոր Արամ Հովհաննիսյանի «Pachyan Frangments» ստեղծագործության պրեմիերան: Այն գրվել է երիտասարդ արձակագիր Արամ Պաչյանի գրական տեքստի հիման վրա: Այս հետաքրքիր համագործակցության մասին Cultural.am-ի հարցերին պատասխանել են երկու արվեստագետները:
Ինչպե՞ս է սկսվել ձեր համագործակցությունը: Ե՞րբ որոշեցիք միասին աշխատել:
Արամ Հովհաննիսյան.- Երբ լույս տեսավ Արամի առաջին գիրքը, ես արդեն Հայաստանում չէի ապրում և նրա գործերին ծանոթացա համացանցի միջոցով: Ինձ շատ հոգեհարազատ էր իր հոգեբանական վիճակը, և երբ ծանոթացանք, համատեղ գործ ստեղծելու միտք առաջացավ: Սկզբում շատ մեծ նախագիծ էինք ծրագրել, բայց հետո հասկացանք, որ այն իրագործելու համար առնվազն մի քանի տարի է հարկավոր, և երբ ստացա առաջարկ` այս համերգաշարի շրջանակներում նոր գործ ներկայացնելու, համագործակցության առաջին հնարավոր տարբերակն իրականացնելու առիթ ստեղծվեց:
Արամ Պաչյան.- Ես ֆրագմենտար վեպ եմ գրում, որը բաղկացած է պարբերություններից, տողերից, նախադասություններից, որտեղ չկա ընդգծված սյուժե, ակնհայտ կապ տեքստերի միջև: Արամի հետ հանդիպումների ու խոսակցությունների ընթացքում իմացա, որ նոր ստեղծագործություն է գրում, որ բնույթով մոտ է ֆրագմենտարիզմին: Ասացի, որ ես նույնպես վեպ եմ գրում, Արամին հետաքրքրեց և նրան փոխանցեցի հատվածներ: Այսպես սկսվեց համագործակցությունը:
Կպատմե՞ք մի փոքր ստեղծագործական ընթացքի ու առանձնահատկությունների մասին մասին, որ կապված են կոնկրետ այս գործի հետ:
Արամ Հովհաննիսյան.- Ես բանաստեղծությունների հիման վրա արդեն գրել եմ գործեր, բայց արձակի առաջին անգամ էի դիմում: Արձակը լրիվ ուրիշ հորիզոններ բացեց ինձ համար ու պատահական չէր, որ հենց Արամի ստեղծագործությունը ընտրեցի. իմ երաժշտությունը և Արամի գրականությունը շատ մոտ են ներքին պրոցեսների համատեղությամբ: Ընթացքը շատ հետաքրքրիր էր, երբ ես սկսեցի գրել երաժշտությունը, տեքստի որոշ մասեր դեռ չկային, այդ սպասելիությունը ավելի էր
հետաքրքրացնում պրոցեսը: Շատ անսովոր փորձառություն էր մեզ համար: Ինձ մոտ բացառապես փոխվեց վերաբերմունքը դեպի վոկալ երաժշտությունը, վերաբերմունքըվոկալի և մնացած գործիքների հարաբերությունների հանդեպ: Վոկալը չդարձավ բացահայտ սոլիստ, այլ ձուլվեց դարձավ ամբողջության մի մաս: Շատ կարևոր փուլ էր ինձ համար, և եթե սա չդառնա իմ լավագույն ստեղծագործություններից մեկը, ապա միանշանակ նոր բացահայտումների սկիզբ է:
Արամ Պաչյան.- Առհասարակ Արամի հետ հանդիպումից հետո ավելի շատ եմ տարվել ժամանակակից ակադեմիական երաժշտությամբ, և կարելի է ասել, որ այս նոր վեպի վրա ժամանակակից երաժշտության ազդեցությունը միանշանակ կա, այդ թվում նաև Արամ Հովհաննիսյանի երաժշտության: Գործի հետ կապված ներքին էսթետիկական վախեր կային: Նոր վեպը ինձ համար նախորդ գրքերի համեմատ իհարկե տարբեր է: Ես իմ երազած ուրիշ վեպն եմ գրում, որ ոչ մի կանոնի չի ենթարկվում, և ինձ անչափ հաճելի կլինի, եթե իմ վեպի բեկորները Արամի երաժշտությանն արժանի լինեն:
Ձեր սերնդակիցների հետ համագործակցելու մշակույթ ձևավորելու քայլ որպես դիտո՞ւմ եք այս համագործակցությունը և ինչպե՞ս կվերաբերվեք այլ առաջարկներին:
Արամ Հովհաննիսյան.- Կան հեղինակներ, որ արդեն համարձակորեն դիմում են հայ ժամանակակից գրականությանը: Արամից առաջ ես հասցրել էի համագործակցել բանաստեղծուհի Տաթև Չախչախյանի հետ: Չեմ ուզում ասել հեշտ, բայց, բնականաբար, դեռ շատ ընդունված է դիմել դասականներին: Բայց կարծում եմ, այսպես կարող ենք նոր ավանդույթ ձևավորել:
Արամ Պաչյան.- Եթե առաջարկ լինի և հասկանամ, որ ստեղծագործություններս մոտ են տվյալ կոմպոզիտորի մտածողությանը, իհարկե համագործակցություն հնարավոր է:
Հնարավո՞ր է, որ այսքանով չավարտվի ձեր համատեղ ճանապարհը: Ի՞նչ նոր մտքեր կան:
Արամ Հովհաննիսյան.- Շատ հնարավոր է, որ այս գործի շարունակությունը լինի, քանի որ Արամի վեպը բաղկացած է բեկորներից, կտորներից, հնարավոր է, որ իմ ստեղծագործության մեջ ևս մասեր ավելանան:
Արամ Պաչյան.- Եթե տեղ ու նյութ լինի, կշարունակենք աշխատել: Ինձ համար ամեն ինչ նոր է: Հիմա ուզում եմ այլ տարածությունից դիտարկել ժանր, ավանդույթ, ձև, բովանդակություն հասկացությունները, ընդհանրապես արձակի արվեստը, երաժշտության արվեստը:
«Pachyan Frangments»-ը գրվել է վոկալի, ջութակի և հարվածային գործիքների համար: Պրեմիերային հնչելու են ստեղծագործության 3 մասերը: Այն կատարելու են հանրաճանաչ երաժիշտներ Տոնի Առնոլդը, Կունիկո Կատոն և Մովսես Պողոսյանը:
Զրուցեց Աստղիկ Հակոբյանը
- Created on .
- Hits: 3476